Çevre bizim ilk evimiz ve yuvamızdır. İnsanoğlu ilkel zamanlarda ev ve şehirler inşa etmeden önce çevre ile iç içe yaşamıştır. Oysa giderek şehirleşen dünyada çevreden uzaklaşmaktayız. Her ne kadar çevreden uzaklaşsak da son zamanlarda daha da açık olarak anlaşılmıştır ki çevre (doğal hayat ve insan dışındaki canlılar) olmadan yaşayamayız. Daha doğrusu çevremizdeki doğal hayata saygı duymadan ve onu korumadan yaşamımızı sürdüremeyiz. Çünkü insanoğlu da doğanın yani çevrenin bir parçasıdır.
Yaşadığımız yüzyılda insan nüfusu ve şehirleşme arttıkça doğanın tahribatı giderek büyümekte, bu duruma bağlı olarak da Çevre kavramının önemi artmaktadır. Bu kapsamda; üreticilerin ve hizmet sektörünün faaliyetlerini yürütürken çevreye az zarar vermesi ya da hiç zarar vermemesi için çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalardan biri de ISO’nun yaptığı ISO 14001 Standardı’dır.
ISO 14001 Standardı‘nın amacı; kuruluşların ya da firmaların çevreyi korumasını ve sosyoekonomik ihtiyaçlarla birlikte değişen çevre ile ilgili ihtiyaçlara yönelik bir çerçeve sağlamak olarak açıklanabilir. Diğer bir deyişle; firmaların faaliyetlerini icra ederken çevreye verebilecekleri zararı belirli sınırlar altına indirmek ya da tamamen yok etmek olarak belirtilebilir. Bu standart 2015 yılında düzenlenerek güncellenmiştir. Bu nedenle bu standardı ISO 14001:2015 Standardı olarak da duyabilirsiniz.
ISO 14001 Standardı’nın belgesi (veya sertifikası), bu belgeyi vermekle yetkili olan akredite bir kuruluş tarafından verilir. Bu belge sayesinde firmalar; uluslararası ün (repütasyon), saygınlık, geçerlilik ve kabul edilebilirlik kazanabilir. Bu standardın belgesini almak isteyen kuruluş;
· ISO 14001 Standardı’nı vermekle yetkili ve akredite bir kuruluşa başvurmalı, bu standarda yönelik dokümanı edinmeli ve incelemeli,
· Bu standardı uygulayacağı kapsamı belirlemeli,
· Başvurduğu kuruluşa dokümanlarını sunmalı,
· Daha sonra bu kuruluş tarafından yapılacak olan denetimlere girmeli, varsa uygunsuzluklarını gidermeli,
· Aldığı belgenin geçerliliğini sürdürmek için periyodik denetimlere katılmalı, varsa uygunsuzluklarını kapatmalıdır.
ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi Baş Tetkikçi Eğitimi Nedir?
Ülkemizde; ISO’nun faaliyetleriyle aynı doğrultuda ve onun faaliyetlerine benzer çalışmalar yapan Türk Standartları Enstitüsü (TSE) isminde yetkili bir kuruluş bulunmaktadır. TSE; her türlü standardı hazırlamak, hazırlatmak ve hariçten (yani ISO gibi farklı kuruluşlar tarafından) hazırlanan standartları tetkik etmek ve uygun bulduğu takdirde Türk Standartları olarak kabul etmekle ve yayımlamakla görevlidir. Detaylı görevleri internet sitesinde yazmaktadır. TSE’nin tetkik edip yayımladığı ISO standartları TS ISO veya TS EN ISO gibi başına TS (Türk Standartları) kısaltmasını alarak belirtilmektedir.
Ülkemizde hem TSE hem de özel firmalar tarafından standartlara yönelik eğitimler verilmektedir. ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi Baş Tetkikçi Eğitimi, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Baş Tetkikçi Eğitimi olarak da anılabilmektedir. Bu eğitimlerin ücretleri ve süresi eğitim veren firmaya göre değişiklik gösterebilir. Örnek olarak TSE’nin 2020 yılında vermeyi planladığı TS EN ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi İç Tetkik Eğitimi için eğitim süresi 2 gün olarak belirtilmiş aynı sayfada ücret belirtilmemiştir.
Özel firmalar tarafından verilen ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Baş Tetkikçi Eğitimi içeriği;
· Çevre Yönetim Sistemi’nin amacını ve faydalarını tanımlama,
· ISO 19011 Yönetim Sistemleri Tetkik Kılavuzu’na uygun olarak bir tetkiki planlama, yürütme, raporlama ve takip için beceri kazanılması,
· ISO 19011 Standardına (gerektiğinde ISO 17021’e göre) uygun olarak bir tetkiki planlama, yürütme, raporlama ve takip için tetkikçinin rolünün açıklanması maddeleriyle açıklanabilir. Bu eğitime katılacakların, ISO 14001 Standardı hakkında bilgi sahibi olması gerekmektedir. Eğitim sonunda sınav yapılmakta ve başarılı olanlara hem “Katılım Belgesi” hem de “Başarı Belgesi” verilmektedir. Sınavda başarılı olamayanlara ise sadece “Katılım Belgesi” verilmekte ve sınav tarihinden itibaren bir sene içerisinde tekrar sınava girebilme hakkı verilmektedir.
TSE tarafından verilen, ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi Baş Tetkikçi Eğitimi’ne içerik olarak en yakın eğitim TS EN ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi İç Tetkik Eğitimi’dir
Bu eğitimin içeriği ise;
· TS EN ISO 14001 Standardı Maddelerinin Tetkik Görevlisi Gözüyle Yorumlanması,
· TS EN ISO 19011 Standardı’nın tanıtımı,
· Tetkik çeşitleri ve tetkik faydaları,
· Tetkikin yönetimi,
· Tetkikin planlanması ve soru listelerinin hazırlanması,
· Tetkikin sonuçlandırılması ve rapor yazımı,
· Tetkik görevlisi sorumlulukları,
· Pratik (uygulamaya yönelik) ve örnek çalışmalar maddeleriyle açıklanabilir.
TSE tarafından verilen bu eğitime katılacakların, Çevre Yönetim Sistemi Temel Eğitimi’ni almış olmaları gerekmektedir.
ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi Baş Tetkikçi Eğitimi’ne Kimler Katılmalıdır?
ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi Baş Tetkikçi Eğitimi’ne katılması gereken kişiler aşağıdaki maddelerde açıklanmıştır.
· Herhangi bir kuruluşun ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Standardı’na uygunluğunun denetlenmesinde liderlik yapmak isteyen kişiler,
· Kalite, İş Sağlığı ve İş Güvenliği tetkikçileri,
· Danışmanlar ve 3. taraf belgelendirme kuruluşunda tetkikçi olmak isteyen katılımcılar.
Bu eğitimi tamamlamanız durumunda,
· Bir ISO 14001 Standardı tetkikinin amacı ve faydasını belirleme,
· Bir tetkik başvurusunda, ISO 14001:2015 gerekliliklerini yorumlayabilme,
· Değer katan tetkik için; planlama, gerçekleştirme ve takip etme faaliyetleri,
· Risk bazlı düşünme, liderlik ve proses yönetimi konularında tecrübe edinme ve en son tetkikçi tekniklerini anlama gibi konularda bilgi edinirsiniz.