Bilim temelli hedefler , işletmeler tarafından sera gazı emisyonlarını azaltmak için net bir yol haritası oluşturmak üzere geliştirilen hedeflerdir. Bir hedef, küresel ısınmayı sanayi devrimi öncesindeki seviyelerin 20C altında tutmak için gereken adımlara uygun olarak geliştirilirse, "bilim temelli" olarak tanımlanmaktadır.
Bilim temelli hedefler ‘i benimseyen işletmelerin sayısını artırmak için 2015 yılı sonlarında bir girişim oluşturulmuştur. Bilim Temelli Hedefler Girişimi (SBTI - Science Based Targets Initiative) adı verilen bu girişimde, CDP (Carbon Disclosure Project), BM Küresel İlkeler Sözleşmesi (UNGC), Dünya Kaynakları Enstitüsü (WRI) ve WWF iş birliği yapmıştır.
Girişim, çeşitli kaynaklar, çalıştaylar ve rehberlik hizmetleri sunarak işletmelerin bilim temelli hedefler belirlemelerine ve bu hedefleri yerine getirmelerine yardımcı olmaktadır. Hedefleri bağımsız olarak değerlendiren ve onaylayan SBTI , işletmelerin hedeflerine ulaşmaları sürecindeki engellerin de kaldırılmasına destek olmaktadır. Girişimin genel amacı, bilim temelli hedefler ‘in standart iş uygulamaları haline gelmesini ve böylelikle dünya çapındaki şirketlerin sera gazı emisyonlarını azaltmak için önemli adımlar atmasını sağlamaktır.
Bilim Temelli Hedefler Süreci
SBTI , işletmelerin farklı hedef belirleme yöntemi arasından seçim yapmalarını sağlamaktadır. Örneğin, işletmeler toplam GSYİH´ye dayalı hedefler seçebilir veya sorumluluğu sektöre bölen sektör tabanlı bir yaklaşım benimseyebilir. Bu esneklik, şirketlerin kendileriyle ilgili ve faaliyet gösterdikleri sektörün dinamiklerini dikkate alan hedefler belirlemelerini sağlamaktadır.
Girişim, hedeflerin uygulanmasına yönelik adım adım bir kılavuz sunmaktadır. İlk olarak, işletmelerden bilime temelli bir hedef belirleme taahhüdünü belirten bir taahhüt mektubu imzalamaları istenmektedir. Şirketlerin daha sonra hedefi tam olarak geliştirebilmeleri için 24 ay süresi bulunmaktadır. Bir hedef geliştirildikten sonra ´Hedef Teslim Formu´ gönderilmelidir. Bu form ile daha sonra hedefin resmi olarak onaylanıp onaylanmadığı veya ek çalışma gerektirip gerektirmediği doğrulanmaktadır.
Bilim temelli bir hedef belirleme kriterlerinin bir parçası olarak hedef sınır;
· şirket genelinde olmalı,
· Sera Gazı Protokolü´nde yer alan tüm emisyonları kapsamalı,
· hem kapsam 1 (doğrudan) hem de kapsam 2 (dolaylı) emisyonlarını içermelidir.
Ayrıca, taahhüt süresi, hedef duyuru tarihinden itibaren en az beş yılı kapsamalıdır. Şirketler, ayrıca, sera gazı emisyonlarını, yıllık hedefler, doğrultusunda ilerleme gösteren diğer verilerle birlikte açıklamalıdır.
Bilim Temelli Hedefler ‘i Kabul Eden Kuruluşlar
Girişim, piyasa değeri olarak yaklaşık 5 trilyon doları temsil eden 269 şirketin SBTI’ya kaydolduğunu ve bu bağlamda bilim temelli hedef yaklaşımını benimsemeyi taahhüt ettiğini bildirmiştir. Teknoloji şirketi Dell, moda zinciri H&M, perakende satış yapan Marks & Spencer (M&S) ve dijital ürün satıcısı Sony gibi çok uluslu şirketler de dahil olmak üzere 46 büyük şirket SBTI kapsamındadır.
Bilim Temelli Hedefler ‘in Sağladığı Ticari Faydalar
Emisyonları azaltmaya yönelik bilime dayalı hedef yaklaşımı her ne kadar yeni bir uygulama olsa da, bu yaklaşımı kullanmanın ticari anlamda faydalı olduğu gösteren çeşitli çalışmalar mevcuttur. İşletmeler maliyetten tasarruf sağlarken, enerji verimliliğini artırmakta ve elde ettiği kârları iyileştirebilmektedir. Bu bağlamda, işletmeler, ticari faydalar hususunda şu konuları dikkate almalıdır:
· Bilim temelli hedefler uzun vadeli bir sürdürülebilirlik vizyonu içerdiğinden, şirketler sera gazı emisyonlarının azaltılması için kısa vadeli çözümlerin ötesinde düşünmelidir.
· Bu hedefler aynı zamanda bir işletme genelinde emisyon azaltımını hızlandırabilecek yeni ve düşük karbonlu teknolojilerin geliştirilmesine yardımcı olabilmektedir.
· Gelecekte iklim ile ilgili düzenlemeler öncesinde adımlar atan işletmeler, siyasetçileri etkilemek ve gelişen mevzuata cevap vermek için daha donanımlı olacaktır.
· Hedef belirleme süreci, yatırımcılar, müşteriler, çalışanlar ve sivil toplum kuruluşları gibi kilit paydaşlar arasında şirketin itibarını artırmaya hizmet etmektedir.
· Bu hedeflerin etkili bir şekilde oluşturulması ve takip edilmesi, sürdürülebilirlik çalışmalarını artıracak; bu da iç yönetim kararlarını yönlendirmeye ve çalışanlardan katılımı artırmaya yardımcı olacaktır.
Bilim Temelli Hedefler Belirleme Yöntemleri
Bu hedeflerin belirlenmesinde genellikle üç farklı metod takip edilmektedir:
1. Sektöre tabanlı yaklaşım: Bu metodda, küresel karbon bütçesi ilgili sektöre bölünmektedir. Daha sonra kendi sektör bütçesine göre emisyon azaltımları, her bir şirkete ayrı ayrı tahsis edilmektedir.
2. Mutlak tabanlı yaklaşım: Belirli bir senaryonun gerektirdiği mutlak emisyonlardaki yüzdelik azalma, tüm şirketlere eşit olarak uygulanmaktadır.
3. Ekonomik temelli yaklaşım: Karbon bütçesi küresel GSYİH´ye denk gelecek şekilde hesaplanmaktadır. Dünyadaki tüm şirketlerin brüt kârlarının toplamı küresel GSYİH´ye eşit olduğundan, bu metodda bir şirketin emisyon payı brüt kârı ile belirlenmektedir.
paylaş
twittle
paylaş
paylaş